7 biện pháp phòng cháy chữa cháy dễ thực hiện cho nhà ở

Nguy cơ hỏa hoạn luôn rình rập, đe dọa sự bình yên của ngôi nhà.  Để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) cho nhà ở, bạn có thể áp dụng một số biện pháp hiệu quả sau đây.

 

1. Luôn đóng cửa phòng khi ngủ

Việc đóng cửa phòng ngủ vào ban đêm không chỉ giúp bảo vệ bạn khỏi nguy cơ hỏa hoạn mà còn giảm thiểu đáng kể các rủi ro liên quan đến ngạt khói. Khi xảy ra cháy, cánh cửa đóng có thể giảm đáng kể nhiệt độ trong phòng và giữ nồng độ carbon monoxide (khí CO) thấp hơn 10 lần so với khi mở cửa, giúp kéo dài thời gian cho đến khi lực lượng cứu hỏa đến hỗ trợ​.

Việc đóng kín cửa khi ngủ không làm giảm đáng kể lượng oxy trong phòng đến mức gây nguy hiểm, đặc biệt là trong những khoảng thời gian ngắn như suốt đêm. Một căn phòng thông thường có đủ không khí để cung cấp oxy cho nhiều giờ, và các khe hở nhỏ quanh cửa, cửa sổ hoặc thông gió tự nhiên vẫn cho phép không khí lưu thông phần nào.

Tuy nhiên, nếu căn phòng hoàn toàn kín (không có lỗ thông gió hoặc cửa sổ mở), và bạn ở trong đó suốt nhiều giờ hoặc cả ngày, thì lượng oxy có thể giảm xuống mức không an toàn. Trong điều kiện bình thường, cửa đóng vẫn cho phép một lượng nhỏ không khí lọt qua, đảm bảo rằng bạn không bị thiếu oxy trong khi ngủ.

Biện pháp PCCC tối ưu nhất vẫn là sử dụng cửa có khả năng chống cháy, và có nẹp cửa để bịt kín khói (nếu có) từ bên ngoài và sử dụng máy cấp khí sạch cho phòng ngủ để đưa không khí đã được làm sạch vào từ môi trường ngoài nhà.  Khi xảy ra cháy, việc đóng kín cửa giúp ngăn lửa và khói xâm nhập vào phòng ngủ. Máy thông gió – cấp khí sạch, được thiết kế phù hợp, có thể duy trì cung cấp không khí sạch mà không ảnh hưởng đến chức năng bảo vệ khỏi hỏa hoạn.

có nên đóng chặt cửa khi ngủ trong phòng?

2. Lập kế hoạch thoát hiểm khi xảy ra hỏa hoạn (phương án phòng cháy chữa cháy)

Biện pháp tưởng chừng như đơn giản, dễ thực hiện nhất này lại thường bị bỏ qua. 

Lập kế hoạch thoát hiểm cho cả gia đình là một bước quan trọng để đảm bảo an toàn khi xảy ra cháy. Mỗi nhà nên có ít nhất hai lối thoát nạn, và mọi thành viên trong gia đình nên hiểu rõ kế hoạch này. Diễn tập thoát hiểm định kỳ ít nhất mỗi năm một lần giúp đảm bảo rằng mọi người đều biết phải làm gì trong trường hợp khẩn cấp.

Quy định về thoát nạn trong PCCC được nêu trong QCVN 06:2021/BXD như sau:

• Thoát nạn là quá trình di chuyển có tổ chức của người ra ngoài từ các khu vực có nguy cơ cháy nổ, bao gồm cả những người không tự di chuyển được, do nhân viên hỗ trợ.  Hãy quy định vị trí cụ thể để người già và trẻ em chờ đợi khi có hỏa hoạn xảy ra để chờ người hỗ trợ.
• Đường thoát nạn là lối đi liên tục và không bị cản trở từ bất kỳ vị trí nào trong nhà hoặc công trình đến lối ra ngoài, phải được chiếu sáng và chỉ dẫn rõ ràng.  Bạn cần phải giữ cho mọi hành lang, cầu thang, chiếu nghỉ luôn thông thoáng, không có vật cản.  Cũng cần phải lắp đủ đèn chiếu sáng sự cố tại các cầu thang, hành lang.  Chúng giúp ích không chỉ khi có hỏa hoạn mà còn cả khi nhà bạn mất điện.
• Lối ra thoát nạn là các lối ra từ tầng 1 hoặc thoát nạn qua ban công xuống đất, hoặc qua mái nhà sang các nhà liền kề.

 

3. Sử dụng thiết bị điện đúng cách – an toàn

Sử dụng thiết bị điện đúng cách là một yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn trong ngôi nhà của bạn, giúp giảm nguy cơ cháy nổ và các tai nạn liên quan đến điện. Đầu tiên, tránh sử dụng quá nhiều thiết bị điện trên cùng một ổ cắm hoặc dây nối dài. Việc này có thể gây quá tải cho hệ thống điện, dẫn đến chập điện hoặc nóng dây, là nguyên nhân phổ biến của các vụ cháy nhà. Đảm bảo các ổ cắm và dây nối dài đều có công suất phù hợp với các thiết bị được kết nối​.

Một điểm cần lưu ý nữa là không chạy dây điện dưới thảm, trải sàn, hoặc các vật liệu dễ cháy khác. Dây điện có thể bị hư hỏng do chà xát hoặc nén, làm tăng nguy cơ chập điện. Hơn nữa, nhiệt độ sinh ra từ dây điện hoạt động có thể gây cháy nếu chúng tiếp xúc với vật liệu dễ cháy. Thay vào đó, hãy giữ cho dây điện thông thoáng, tránh xa các vật liệu dễ bắt lửa​.

Ngoài ra, thường xuyên kiểm tra tình trạng của dây cáp và phích cắm điện là rất cần thiết. Nếu phát hiện dây bị hở, phích cắm bị hỏng hoặc có dấu hiệu quá nhiệt, cần thay thế ngay lập tức. Sử dụng các thiết bị điện đúng công suất và không tự ý sửa chữa nếu không có kỹ năng chuyên môn. Việc sử dụng đúng cách không chỉ kéo dài tuổi thọ của thiết bị mà còn đảm bảo an toàn cho bạn và gia đình​.

Cuối cùng, luôn nhớ ngắt kết nối các thiết bị điện khi không sử dụng, đặc biệt là những thiết bị tiêu thụ điện lớn như lò vi sóng, bàn ủi, hoặc lò sưởi điện. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm năng lượng mà còn ngăn ngừa các sự cố điện có thể xảy ra khi bạn vắng nhà hoặc đang ngủ​.

 

4. Bảo dưỡng thiết bị điện định kỳ (quạt máy, bếp điện, các loại máy móc sử dụng điện trong nhà)

Bảo dưỡng định kỳ các thiết bị điện là một phần quan trọng trong công tác phòng cháy chữa cháy, vì nó giúp ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ do sự cố điện. Thiết bị điện, nếu không được bảo trì đúng cách, có thể trở nên nguy hiểm do dây dẫn bị hỏng, phích cắm lỏng lẻo, hoặc thiết bị quá nhiệt. Những yếu tố này có thể dẫn đến chập điện, phát sinh tia lửa và từ đó gây ra hỏa hoạn.

Thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng các thiết bị điện giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn, như dây điện bị mòn, phích cắm bị lỏng hoặc hệ thống làm mát không hoạt động đúng cách. Khi phát hiện sớm, các vấn đề này có thể được khắc phục trước khi chúng trở thành nguyên nhân gây cháy. Ngoài ra, bảo dưỡng định kỳ cũng đảm bảo rằng các thiết bị điện luôn hoạt động hiệu quả và an toàn, giảm thiểu rủi ro cho người sử dụng.

Không chỉ vậy, việc bảo dưỡng còn bao gồm kiểm tra các hệ thống bảo vệ như cầu dao tự động, cầu chì, và các thiết bị cắt mạch, đảm bảo chúng hoạt động đúng cách khi có sự cố. Nếu các thiết bị này không được bảo trì, chúng có thể không phát hiện kịp thời các sự cố điện, dẫn đến nguy cơ cháy nổ tăng cao.

thiết bị điện chập cháy gây ra hỏa hoạn

5. Giám sát nguy cơ trẻ em vô tình gây hỏa hoạn

Giám sát trẻ em là một trong những biện pháp quan trọng để bảo vệ chúng khỏi những tai nạn nguy hiểm và đảm bảo an toàn cho cả gia đình. Trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, thường có bản tính tò mò và dễ bị hấp dẫn bởi lửa mà không nhận thức được những mối nguy hiểm liên quan.

5.1. Giữ các vật dụng gây cháy xa tầm tay trẻ em: Các vật dụng như diêm, bật lửa, nến, và các dụng cụ đốt lửa khác nên được để ở những nơi cao, khó với tới, và tốt nhất là khóa lại trong tủ hoặc ngăn kéo. Trẻ em không nên có cơ hội tiếp xúc với những vật dụng này khi không có sự giám sát của người lớn.

5.2. Giáo dục trẻ em về nguy cơ của lửa: Trẻ em cần được dạy về những nguy hiểm tiềm ẩn của lửa từ khi còn nhỏ. Cha mẹ và người giám hộ nên giải thích rõ ràng rằng lửa không phải là đồ chơi và có thể gây ra thương tích nghiêm trọng hoặc thậm chí tử vong. Việc này cần được thực hiện một cách thường xuyên để trẻ em hiểu và nhớ lâu hơn.

5.3. Hướng dẫn cách xử lý khi quần áo bị cháy: Trong trường hợp trẻ em chẳng may gặp phải tình huống quần áo bị cháy, việc dạy cho chúng kỹ năng “dừng lại, nằm xuống và lăn” (stop, drop, and roll) là cực kỳ quan trọng. Điều này giúp giảm thiểu thương tích và ngăn chặn lửa lan rộng trên cơ thể​ (SafeHome.org).

5.4. Không để trẻ em một mình trong phòng có lửa: Khi sử dụng nến, bếp gas, hoặc bất kỳ nguồn lửa nào khác, luôn phải có người lớn giám sát. Trẻ em không bao giờ nên bị để lại một mình trong phòng có lửa hoặc gần các thiết bị có khả năng gây cháy.

5.5. Đưa ra các quy tắc rõ ràng về an toàn: Các quy tắc rõ ràng và nghiêm ngặt về việc không được chơi với lửa phải được thiết lập và nhắc nhở thường xuyên. Đồng thời, các hình phạt thích đáng cần được áp dụng khi trẻ vi phạm để chúng nhận thức rõ mức độ nghiêm trọng của việc chơi với lửa.

5.6. Đặt thiết bị báo cháy ở các khu vực dễ xảy ra hỏa hoạn: Các thiết bị báo cháy nên được lắp đặt tại những vị trí có khả năng cao xảy ra hỏa hoạn, như nhà bếp, phòng khách, và hành lang. Điều này không chỉ giúp phát hiện sớm đám cháy mà còn nhắc nhở trẻ em về sự nguy hiểm của lửa mỗi khi nhìn thấy những thiết bị này.

Việc giám sát và giáo dục trẻ em về nguy cơ của lửa không chỉ giúp bảo vệ tính mạng của chúng mà còn góp phần giảm thiểu nguy cơ hỏa hoạn trong gia đình, bảo vệ tài sản và an toàn cho mọi người. Đây là trách nhiệm quan trọng của mỗi phụ huynh và người giám hộ trong công tác phòng cháy chữa cháy.

 

6. Giữ những thứ dễ cháy tránh xa nguồn lửa, nguồn nhiệt, và thiết bị điện

Không để vật liệu dễ cháy gần nguồn nhiệt và các nguồn có nguy cơ chập điện là một nguyên tắc cơ bản trong PCCC, nhằm ngăn ngừa các nguy cơ cháy nổ có thể xảy ra bất ngờ.

6.1. Vật liệu dễ cháy và nguy cơ cháy nổ: Các vật liệu như giấy, vải, gỗ, nhựa, và các chất lỏng dễ cháy (như xăng, dầu) có thể dễ dàng bắt lửa khi tiếp xúc với nguồn nhiệt cao hoặc tia lửa điện. Khi những vật liệu này được đặt gần các nguồn nhiệt như bếp ga, lò sưởi, hoặc các thiết bị điện, chỉ cần một tia lửa nhỏ hoặc nhiệt độ tăng đột ngột là đủ để gây ra cháy. Đặc biệt, những vật liệu này khi cháy có thể tạo ra khói và khí độc, gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe và tính mạng con người​.

6.2. Nguồn nhiệt và nguồn dễ gây chập điện: Nguồn nhiệt không chỉ bao gồm các thiết bị sinh nhiệt trực tiếp như bếp, lò sưởi, mà còn có thể là các thiết bị điện hoạt động quá tải hoặc không được bảo dưỡng đúng cách, dẫn đến việc tỏa nhiệt không mong muốn. Ví dụ, dây điện bị mòn, ổ cắm quá tải, hoặc thiết bị điện bị hỏng có thể gây chập điện, tạo ra tia lửa và nhiệt độ cao, dẫn đến nguy cơ bốc cháy nếu gần đó có vật liệu dễ cháy​.

6.3. Phòng ngừa cháy nổ thông qua quản lý vật liệu: Để giảm thiểu nguy cơ cháy, cần đảm bảo rằng tất cả các vật liệu dễ cháy được giữ ở khoảng cách an toàn với các nguồn nhiệt và nguồn có nguy cơ chập điện. Điều này bao gồm việc sắp xếp đồ đạc trong nhà sao cho không có vật liệu dễ cháy nào tiếp xúc gần với các thiết bị điện tử hoặc lò sưởi. Ngoài ra, việc kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ hệ thống điện cũng là một bước quan trọng để ngăn ngừa tình trạng quá tải hoặc hỏng hóc dẫn đến cháy nổ​.

6.4. Hướng dẫn cụ thể trong gia đình: Trong môi trường gia đình, việc cẩn thận đặt các thiết bị như nồi cơm điện, máy pha cà phê, và lò vi sóng trên bề mặt không dễ bắt lửa, như bàn đá hoặc thép không gỉ, là cần thiết. Hãy đảm bảo rằng không có khăn trải bàn, giấy, hoặc vải ở gần các thiết bị này khi chúng đang hoạt động. Đồng thời, không để các thiết bị này hoạt động mà không có sự giám sát, đặc biệt là khi nhà có trẻ em hoặc người cao tuổi.

 

7. Trang bị bình chữa cháy xách tay

Trang bị bình chữa cháy tại những khu vực có nguy cơ cao là một biện pháp thiết yếu trong công tác phòng cháy chữa cháy tại gia đình. Những khu vực như nhà bếp, gara, và các phòng làm việc thường chứa đựng các thiết bị và vật liệu có khả năng gây cháy cao, do đó việc có sẵn bình chữa cháy tại đây sẽ giúp bạn đối phó kịp thời khi có sự cố.

7.1. Nhà bếp:

Nhà bếp là nơi có nguy cơ cháy cao nhất trong nhà do sự hiện diện của nhiều nguồn nhiệt như bếp gas, lò vi sóng, lò nướng, và các thiết bị điện khác. Các đám cháy dầu mỡ, cháy do thiết bị điện quá tải hoặc hỏng hóc đều có thể xảy ra trong nhà bếp. Vì vậy, việc trang bị bình chữa cháy loại bọt hoặc bình chữa cháy hóa chất khô loại B và C (chuyên dụng cho đám cháy chất lỏng và điện) là rất quan trọng. Đảm bảo rằng bình chữa cháy luôn được đặt ở nơi dễ tiếp cận, nhưng không quá gần nguồn nhiệt để tránh trường hợp không thể tiếp cận trong lúc nguy cấp.  Tham khảo: tài liệu về việc điều tra nguyên nhân cháy nhà bếp trên tàu thuyền.

7.2. Gara, nơi để xe máy, xe hơi:

Gara là khu vực tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao do chứa các chất dễ cháy như xăng, dầu, dung môi, cùng với các thiết bị điện hoặc động cơ xe. Một đám cháy trong gara có thể nhanh chóng lan rộng nếu không được kiểm soát kịp thời. Trong gara, bình chữa cháy nên được đặt ở vị trí dễ thấy và dễ lấy, và loại bình phù hợp thường là bình chữa cháy hóa chất khô đa năng (loại ABC) hoặc bình CO2, phù hợp để dập tắt các đám cháy chất lỏng và điện.

7.3. Khu vực làm việc:

Các khu vực làm việc, như phòng chứa máy tính, phòng chứa thiết bị điện tử, hoặc các phòng chứa vật liệu dễ cháy, đều cần được trang bị bình chữa cháy. Những thiết bị điện tử khi gặp sự cố có thể gây ra cháy, và nếu không được dập tắt kịp thời, đám cháy có thể lan nhanh sang các khu vực khác. Bình chữa cháy CO2 là lựa chọn tốt cho những khu vực này vì nó không để lại dư lượng sau khi phun, bảo vệ thiết bị điện tử không bị hư hại thêm sau khi đã dập tắt đám cháy.

Hướng dẫn sử dụng bình chữa cháy:

Để bình chữa cháy phát huy hiệu quả, mọi người trong gia đình cần biết cách sử dụng chúng. Một cách phổ biến để nhớ cách sử dụng bình chữa cháy là phương pháp PASS:

P: Pull – Kéo chốt an toàn của bình chữa cháy.
A: Aim – Nhắm vòi phun vào gốc đám cháy.
S: Squeeze – Bóp cò để phun chất chữa cháy.
S: Sweep – Quét vòi phun qua lại ở gốc đám cháy cho đến khi lửa tắt.
Việc tập huấn định kỳ và thực hành sử dụng bình chữa cháy sẽ giúp gia đình bạn phản ứng nhanh chóng và hiệu quả khi có sự cố xảy ra.

bộ nội quy tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy

Việc thực hiện đầy đủ và nghiêm túc 7 biện pháp phòng cháy chữa cháy đã nêu không chỉ giúp bảo vệ ngôi nhà của bạn khỏi nguy cơ cháy nổ mà còn đảm bảo an toàn cho mọi thành viên trong gia đình. Từ việc lắp đặt hệ thống báo cháy, trang bị bình chữa cháy ở các khu vực có nguy cơ cao, đến việc giám sát trẻ em và bảo trì định kỳ các thiết bị điện, mỗi biện pháp đều đóng góp một phần quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro hỏa hoạn. Sự cẩn trọng và chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp bạn phản ứng kịp thời trong tình huống khẩn cấp, ngăn chặn các thảm họa có thể xảy ra và bảo vệ tài sản cũng như tính mạng của những người thân yêu. Thực hiện các biện pháp này chính là đầu tư cho sự an toàn và bình yên trong cuộc sống hàng ngày.

 

 

source https://pccc.vn/7-bien-phap-phong-chay-chua-chay-cho-nha-o/